Historia

Fenomen trwania

Teatr STU został założony w 1966 roku przez Krzysztofa Jasińskiego, który kieruje nim do chwili obecnej. To ewenement na polskiej mapie teatralnej. Inicjatywa skupionej wokół Jasińskiego grupy krakowskich studentów, którzy zdecydowali się wyjść ze swoją teatralną działalnością poza mury PWST, ukształtowała jedno z najważniejszych miejsc teatralnych Krakowa. Teatr w swojej długiej historii przeszedł wiele koniecznych dla przetrwania przekształceń, zmierzyć musiał się z wieloma wyzwaniami, jakie niosła zmieniająca się rzeczywistość gospodarcza, polityczna, społeczna.

O ciągłości historii i tradycji STU świadczy nie tylko nazwa. „Rodzina STU” nie jest tylko hasłem, określa wielopokoleniową grupę osób, które w ciągu 50 lat wpisały się w historię Teatru i dla których obecność w STU była – i jest – jednym z najważniejszych życiowych doświadczeń. Obecnie w zespole Teatru pozostają artyści, którzy współtworzyli jego pierwsze sukcesy.

Historia

Na początku STU postrzegany był jako teatr pokoleniowy, wyrosły na fali buntu kontrkultury lat 60. Stał się synonimem sztuki odważnej, zaangażowanej, alternatywnej dla „oficjalnego” nurtu. Cechą charakterystyczną Teatru STU była ogromna różnorodność propozycji oraz inicjatyw w dziedzinie teatru, plastyki, muzyki, tańca, sztuk audiowizualnych, fonografii, edytorstwa, widowisk plenerowych oraz kultury masowej. Z początkowego okresu działalności pochodzą niezwykle ważne w biografii Teatru STU spektakle: Pamiętnik wariata (1966), Karzeł (1967), Pożądanie schwytane za ogon (1969).Lata 70. przyniosły Teatrowi popularność nie tylko w kraju, ale i za granicą. On sam stał się jednym z ważniejszych zespołów ówczesnej europejskiej awangardy teatralnej. Legendarny tryptyk, na który złożyły się spektakle Spadanie (1970), Sennik polski (1971) i Exodus (1974) okrzyknięty został głosem młodego pokolenia w dyskusji o współczesnym świecie, krytycznym dialogiem z widownią o kształt przyszłej Polski. Przedstawienia zostały zaprezentowane na najbardziej renomowanych międzynarodowych festiwalach teatralnych. Przez długie lata STU był „teatrem w drodze”. Wędrował po świecie, występując w ponad dwudziestu krajach na czterech kontynentach. W 1975 roku otrzymał status zawodowy, stał się teatrem profesjonalnym w sensie organizacyjnym, zachował jednak niezależność i szczególny klimat teatru alternatywnego. W tym czasie powstały, cieszące się ogromnym powodzeniem, widowiska: Pacjenci wg Mistrza i Małgorzaty Bułhakowa (1976), Szalona lokomotywa (1977), Donkichoteria (1980), Ubu Król (1981), Kur zapiał (1985) grane w niezwykłej przestrzenrkowego.

Scena STU

Fot. Borys Seriankow, 1967, Kraków

W 1997 roku powstała Scena STU, a Krzysztof Jasiński został jej dyrektorem artystycznym. W latach 90. i pierwszej dekadzie XXI wieku olbrzymią popularnością cieszyły się organizowane w Teatrze STU benefisy, prezentujące znanych ludzi kultury, sztuki i nauki (nagrywane i transmitowane przez TVP 2).

Teatr STU obecnie jest sceną repertuarową, kontynuującą najlepsze tradycje teatru aktorskiego. Pozostaje niezmiennie otwarty na to, co nowe w dramaturgii, stwarza przyjazne warunki debiutu ciekawym osobowościom reżyserskim i aktorskim. Programowo wprowadza także do repertuaru teksty z kanonu dramaturgii polskiej i światowej. Zainteresowaniem widzów Teatru od lat niezmiennie cieszą się spektakle: Wariat i zakonnica (1986), Hamlet (2000), Zemsta (2004), Biesy (2007), Szczęśliwe dni (2007), Król Lear (2010).

50 lat STU

Swoje 50-lecie Teatr uświetnił wyjątkowym przedsięwzięciem – spektaklem Wędrowanie, pierwszą w historii inscenizacją trzech dramatów Stanisława Wyspiańskiego: Wesele, Wyzwolenie i Akropolis według autorskiego scenariusza Krzysztofa Jasińskiego. Projekt wieńczy przebytą przez Teatr drogę – od ruchu kontrkultury i sceny eksperymentalnej do teatru repertuarowego i arcydzieł światowej i rodzimej dramaturgii.